Εσύ ξέρεις ποιος είσαι στα αλήθεια;

Η αυτογνωσία παραμένει το μεγάλο ζητούμενο της προσωπικής ανάπτυξης. Όσο περισσότερο καταλαβαίνουμε ποιοι είμαστε, τόσο καλύτερα εξοπλισμένοι είμαστε για να αντεπεξέλθουμε σε οτιδήποτε. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι έχουν αυτογνωσία. Δηλαδή πιστεύουν ότι σκέφτονται, αισθάνονται, συμπεριφέρονται και αντιδρούν με λογική. Αλλά αυτό είναι το μισό της αυτογνωσίας.

Το άλλο μισό και το πιο δύσκολο, είναι να γνωρίζουμε πώς μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι και πώς τους επηρεάζουμε. Και εκεί είναι που όλα πάνε στραβά. Η κατανόηση του ποιος είσαι και πώς λειτουργείς στον κόσμο, είναι ίσως το μοναδικό πράγμα που ανοίγει την πόρτα στην αλλαγή.

Έχουμε ρυθμιστεί να πιστεύουμε ότι αυτό που σκέφτονται οι άλλοι για εμάς δεν έχει μεγάλη σημασία. Ή τουλάχιστον ότι η δική μας γνώμη έχει μεγαλύτερη σημασία. Υποτίθεται ότι ζούμε τη ζωή με τους δικούς μας όρους. Και ναι και όχι…

Αλήθεια αν σας ρωτούσε κάποιος: «Τι νομίζεις ότι θα έλεγαν για σένα ο σύντροφός σου, οι γονείς σου, οι φίλοι σου, αν τους ρωτούσαν εν απουσία σου;», τι θα λέγατε;

Όλοι οι άνθρωποι έχουν πρόβλημα με αυτήν την ερώτηση. Μπορούν να πουν πώς τους συμπεριφέρονται οι άλλοι άνθρωποι, αλλά θα δυσκολευτούν να δουν τον εαυτό τους καθαρά από μια εξωτερική οπτική γωνία. Και αυτό υπονομεύει την προσωπική τους ανάπτυξη.

Προσπαθήστε να θυμηθείτε τον κόσμο πριν από τον Covid-19. Ένας κόσμος ταξιδιών, μαζικών εκδηλώσεων, κοινωνικών συναναστροφών, χωρίς καθόλου σκέψη για αρρώστιες. Ένας κόσμος χωρίς μάσκες, lockdown, καθημερινές διαδικτυακές συναντήσεις. Ένας κόσμος στον οποίο ήταν αδιανόητο το να δουλεύεις από το σπίτι.

Τρία χρόνια από τον ερχομό του, κι ακόμα προσπαθούμε να ανταπεξέλθουμε σε αυτά που μας κληρονόμησε. Κοινωνικά, έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούμε, με κυρίαρχη την διαδικτυακή επαφή, λιγότερες καθημερινές προσωπικές αλληλεπιδράσεις, περισσότερη μοναξιά, φόβο, απομόνωση κ.α..

Αλλά το βαθύτερο κόστος, μπορεί να είναι στη συλλογική μας αυτογνωσία. Κι αυτό επειδή, μειώνοντας τον χρόνο που περνάμε με άλλους ανθρώπους, χάνουμε ένα σημαντικό μέσο κατανόησης του ποιοι είμαστε.

Οι ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις μας παρέχουν μεγάλης σημασίας κοινωνικές πληροφορίες για τους άλλους και για τον εαυτό μας. Λαμβάνουμε σχόλια και ενδείξεις (κάποιες προφανείς, κάποιες κρυμμένες) για το πώς μας βλέπουν και πώς αισθάνονται οι άλλοι για εμάς και πώς τους επηρεάζουμε.

Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούμε σε διάφορα κοινωνικά περιβάλλοντα, μας βοηθά να κατανοήσουμε τη θέση μας στον κόσμο. Μας επιτρέπει να δοκιμάσουμε τα λόγια και τις συμπεριφορές μας, μας εκθέτει σε σχόλια που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να κάνουμε αναπροσαρμογές. Και όλα αυτά μας βοηθούν να χτίσουμε μια ακριβή αυτοαντίληψη.

Ο καθένας μπορεί να οικοδομήσει και να βελτιώσει την αυτογνωσία του. Κανείς μας δεν γεννιέται με αυτογνωσία. Αλλά ανεξάρτητα από το πού ξεκινάτε, μπορείτε να γνωρίσετε τα τρωτά σημεία, τα ερεθίσματα, τις αντιδράσεις σας στο άγχος, την κριτική και τις συγκρούσεις και να μάθετε να ανταποκρίνεστε με υγιείς τρόπους.

Παρατηρήστε για παράδειγμα, πώς αντιδράτε όταν βρίσκεστε υπό πίεση, άγχος ή σύγκρουση. Οχυρώνεστε και χτυπάτε την πόρτα πίσω σας; Μήπως θυμώνετε άγρια ​και κλείνεστε στον εαυτό σας ή πέφτετε με τα μούτρα στην δουλειά; Καταφεύγετε στο ποτό; Ανοίγετε το ψυγείο; Αναζητάτε ναρκωτικά; Αρπάζετε την πιστωτική κάρτα σας και πάτε για ψώνια;

Είναι μια αντίδραση για την οποία είστε περήφανοι ή όχι; Ποια αρνητικά συναισθήματα φουντώνουν; Όσο περισσότερο καταλαβαίνετε τον τρόπο με τον οποίο αντιδράτε, τόσο καλύτερα θα βρείτε την θέση σας στον μπερδεμένο κόσμο μας.

Οι άνθρωποι που έχουν επίγνωση του εαυτού τους, είναι πιστοί στις αξίες τους, αλλά δεν μιλούν και δεν ενεργούν χωρίς να υπολογίζουν το κόστος. Τους ενδιαφέρει τι σκέφτονται οι άλλοι για αυτούς, αλλά δεν τους κυβερνά. Καταλαβαίνουν ότι η αλήθεια μπορεί να βλάψει και ξέρουν πότε να την μετριάσουν και πότε να την κρατήσουν γι αυτούς.

Αδράξτε λοιπόν, ευκαιρίες για να είστε έξω στον κόσμο, ακόμα κι αν είστε ντροπαλοί ή εσωστρεφείς. Αναζητήστε επίσης ανθρώπους διαφορετικούς από σας κι όχι μόνο αυτούς που έχουν αντίστοιχες απόψεις και αξίες με τις δικές σας. Άτομα με τα οποία διαφωνείτε έντονα. Άνθρωποι που μερικές φορές θέλετε να τους χτυπήσετε ή να τους φωνάξετε. Μέσα από αυτές τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, θα καλλιεργήσετε ένα ανοιχτό μυαλό. Επιδιώξτε να ακούσετε σχόλια για τον εαυτό σας, που είτε μπορείτε να αγνοήσετε, ή να τα χρησιμοποιήσετε για τη δική σας προσωπική ανάπτυξη.

Πάνω απ ‘όλα, θα αναπτύξετε ανεκτικότητα. Αυτό μπορεί να είναι αυτό που χρειάζεται περισσότερο από όλα ο κόσμος.

Επιμέλεια κειμένου: Συντακτική ομάδα Α.Λ.Π.