Η μελαγχολία των γιορτών: όταν τα λαμπάκια δεν φωτίζουν την ψυχή μας

Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά παρουσιάζονται συχνά ως η πιο φωτεινή περίοδος του χρόνου. Διαφημίσεις γεμάτες χαμόγελα, οικογενειακά τραπέζια, αγκαλιές, επιτυχίες και υποσχέσεις για μια «καλύτερη χρονιά». Κι όμως, για πολλούς ανθρώπους, αυτές οι μέρες συνοδεύονται από μια σιωπηλή μελαγχολία, ένα βάρος που γίνεται πιο έντονο όσο οι προσδοκίες ανεβαίνουν.

Η γιορτινή μελαγχολία δεν είναι αδυναμία ούτε παραδοξότητα. Είναι ανθρώπινη.

Γιατί οι γιορτές μας βαραίνουν;

Οι γιορτές λειτουργούν σαν μεγεθυντικός φακός. Φέρνουν στην επιφάνεια όσα λείπουν: ανθρώπους που δεν είναι πια εδώ, σχέσεις που δεν εξελίχθηκαν όπως ελπίζαμε, όνειρα που έμειναν μισά. Η μοναξιά γίνεται πιο αισθητή όταν «όλοι» φαίνεται να έχουν παρέα. Η οικονομική πίεση, οι κοινωνικές συγκρίσεις και ο απολογισμός της χρονιάς προσθέτουν ακόμη περισσότερα βάρη.

Επιπλέον, υπάρχει και η σιωπηλή απαίτηση να είμαστε χαρούμενοι. «Είναι γιορτές, πρέπει να περνάς καλά». Αυτή η φράση, αντί να παρηγορεί, συχνά απομονώνει. Όταν δεν νιώθουμε όπως “πρέπει”, καταλήγουμε να νιώθουμε λάθος.

Αποδοχή αντί για αντίσταση

Το πρώτο και πιο ουσιαστικό βήμα είναι η αποδοχή. Αντί να παλεύουμε να διώξουμε τη μελαγχολία, μπορούμε να της δώσουμε χώρο. Να αναγνωρίσουμε: «Αυτές τις μέρες δυσκολεύομαι». Το συναίσθημα, όταν το κοιτάζουμε κατάματα, χάνει λίγη από τη δύναμή του.

Δεν χρειάζεται να είμαστε ευτυχισμένοι για να είμαστε εντάξει.

Μικρές άγκυρες στην καθημερινότητα

Η διαχείριση της γιορτινής μελαγχολίας δεν απαιτεί μεγάλες αλλαγές, αλλά μικρές, σταθερές άγκυρες:

• Ρουτίνα: Ένας περίπατος, λίγη κίνηση, ένα σταθερό ωράριο ύπνου μπορούν να κρατήσουν το σώμα και το μυαλό γειωμένα.
• Αληθινή σύνδεση: Όχι απαραίτητα με πλήθος ανθρώπων, αλλά με έναν άνθρωπο που μπορούμε να μιλήσουμε χωρίς μάσκες.
• Περιορισμός σύγκρισης: Λιγότερη έκθεση στα social media αυτές τις μέρες δεν είναι αποφυγή, είναι αυτοφροντίδα.

Επαναπροσδιορίζοντας τις γιορτές

Ίσως το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι να επαναπροσδιορίσουμε τι σημαίνουν οι γιορτές. Δεν είναι υποχρεωτικό να είναι τέλειες. Μπορούν να είναι ήσυχες. Απλές. Ακόμη και λίγο θλιμμένες.

Ένα κερί αναμμένο για κάποιον που λείπει. Ένα γράμμα στον εαυτό μας για όσα αντέξαμε μέσα στη χρονιά. Μια στιγμή σιωπής αντί για θόρυβο.

Πότε να ζητήσουμε βοήθεια

Αν η μελαγχολία γίνεται ασφυκτική, αν συνοδεύεται από απελπισία ή απομόνωση που επιμένει, τότε η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας είναι πράξη δύναμης, όχι αδυναμίας. Κανείς δεν χρειάζεται να «τα καταφέρει μόνος».

Οι γιορτές δεν χρειάζεται να μας σώσουν. Ούτε να μας ορίσουν. Είναι απλώς μέρες. Αυτό που έχει αξία είναι να σταθούμε δίπλα στον εαυτό μας με κατανόηση, όπως θα κάναμε σε έναν αγαπημένο φίλο.

Και αν αυτές τις μέρες νιώθεις βαριά την καρδιά σου, να θυμάσαι: δεν είσαι μόνος, δεν είσαι περίεργος, και δεν θα κρατήσει για πάντα.

Επιμέλεια κειμένου: Συντακτική ομάδα Α.Λ.Π.