Μήπως σε εκμεταλλεύονται; Δες τα σημάδια

Ας είμαστε ειλικρινείς: Όλοι έχουμε βρεθεί κάποια στιγμή να αναρωτιόμαστε αν ο άλλος μας βλέπει ως άνθρωπο… ή ως πολυεργαλείο. Από τον φίλο που σε θυμάται μόνο όταν χωρίζει, μέχρι τον σύντροφο που θεωρεί δεδομένο πως «εννοείται ότι θα τα κάνεις όλα εσύ», η εκμετάλλευση στις σχέσεις δεν φωνάζει — ψιθυρίζει. Γι’ αυτό ας τη δούμε από κοντά, με λίγο χιούμορ, γιατί αλλιώς δεν αντέχεται.

1. Εσύ προσφέρεις διαρκώς – ο άλλος απλώς… παίρνει

Αν σε κάθε συναισθηματικό “πάρε-δώσε” είσαι εσύ αυτός που δίνει, στο τέλος θα νιώσεις σαν ΑΤΜ που βγάζει συναισθήματα αντί για χαρτονομίσματα. Στηρίζεις, καταλαβαίνεις, συγχωρείς, ακούς.
Και όταν έχεις ανάγκη εσύ; Το τηλέφωνο δεν απαντά ή είναι «εκτός σύνδεσης».

Παράδειγμα:
«Ρε συ, δεν είμαι καθόλου καλά αυτές τις μέρες…»
«Ωχ! Πάντως εγώ χθες είδα τον Γιώργο και μου είπε κάτι φοβερό, άκου να σου πω!»
Και κάπως έτσι ξεκινά ένας μονόλογος 45 λεπτών.

2. Σε θυμούνται μόνο όταν έχουν πρόβλημα

Εκεί που έχεις μήνες να τους δεις ή να μιλήσετε, σου έρχεται μήνυμα:
«Καλημέρα! Έχεις λίγο χρόνο; Θέλω να σου πω κάτι πολύ σοβαρό…»
Κι εσύ, όπως πάντα, ανταποκρίνεσαι. Τους ακούς, τους ενθαρρύνεις, τους στηρίζεις. Κι όταν πάνε καλύτερα; Εξαφανίζονται…

3. Εκμεταλλεύονται την «καλή σου καρδιά»

Ξέρουν ότι είσαι ευαίσθητος, ευγενικός, δεν θέλεις να στενοχωρήσεις κανέναν. Οπότε, μόλις πας να πεις «όχι», σε κάνουν να αισθάνεσαι ενοχές:
«Α, δεν το περίμενα αυτό από σένα… Εσύ που πάντα ήσουν εκεί για όλους…»
Με αποτέλεσμα να υποχωρείς. Ξανά.

4. Νιώθεις σαν “συναισθηματικό αποκούμπι” – χωρίς ανταπόδοση

Κάθε φορά που περνούν δύσκολες στιγμές, σε βρίσκουν. Ξεσπούν, εκτονώνονται, εξομολογούνται.
Κι όταν ξαναβρούν την ισορροπία τους; Ούτε ένα «εσύ πώς είσαι;».
Εσύ είσαι αυτός που μαζεύει τα κομμάτια τους — αλλά ποιος μαζεύει τα δικά σου;

5. Είσαι ανύπαρκτος όταν δεν είσαι «χρήσιμος»

Όταν δεν έχεις να προσφέρεις κάτι πρακτικό ή συναισθηματικό, η παρουσία σου μοιάζει αδιάφορη. Όχι επειδή δεν έχεις αξία, αλλά επειδή -προσωρινά- δεν τους εξυπηρετείς. Και αυτό πονάει. Πολύ.

Ένα μικρό test για να δεις αν σε εκμεταλλεύονται:

• Αν σταματήσεις να επικοινωνείς πρώτος, πόσο θα αργήσουν να σε αναζητήσουν;
• Αν χρειαστείς εσύ βοήθεια, πόσοι θα είναι εκεί για σένα;
• Όταν λες «όχι», το σέβονται ή προσπαθούν να σε κάνουν να νιώσεις τύψεις;
• Υπάρχει αμοιβαιότητα στη φροντίδα ή είσαι πάντα εσύ η «δεξαμενή υπομονής»;

Αν οι απαντήσεις σου σε βάζουν σε σκέψεις… ίσως μόλις απάντησες στην ερώτηση του τίτλου.

Τι μπορείς να κάνεις;

Δεν χρειάζεται να γίνεις σκληρός ή απόμακρος. Χρειάζεται, όμως, να αγαπήσεις τον εαυτό σου αρκετά ώστε να μην τον αφήνεις εκτεθειμένο στην εκμετάλλευση.

• Θέσε όρια. Είναι σαν αντηλιακό: δεν φαίνονται, αλλά σε προστατεύουν.
• Μίλα ξεκάθαρα. Αν δεν πεις τι σε ενοχλεί, μην περιμένεις να το καταλάβει κάποιος μόνος του.
• Δες ποιος μένει κοντά σου όταν δεν τον εξυπηρετείς. Αυτοί είναι οι δικοί σου άνθρωποι.

Και να θυμάσαι:

Η καλοσύνη δεν είναι υποχρέωση και η αξία σου δεν εξαρτάται από το πόσο χρήσιμος είσαι για τους άλλους.

Από τη συντακτική ομάδα του Α.Λ.Π.

Μάθε πώς να ενισχύσεις την ικανότητά σου να επικοινωνείς με αυτοπεποίθηση, από τη Μαρία Παπουτσή, Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια, στο πρόγραμμα “Η Τέχνη της Επικοινωνίας“.

με ένα κλικ εδώ